Washington Post: Πώς ο Πούτιν άλλαξε γνώμη στον Τραμπ για τους Tomahawk – Το τηλεφώνημα «κλειδί»
Ο Ρώσος πρόεδρος επανέφερε τις σχέσεις του με τον Αμερικανό ηγέτη λίγο πριν από τη συνάντηση Τραμπ – Ζελένσκι.
Σε μια απρόσμενη διπλωματική κίνηση, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν επικοινώνησε τηλεφωνικά την περασμένη Πέμπτη (16/10) με τον Ντόναλντ Τραμπ, αποκαθιστώντας ένα κανάλι επικοινωνίας που είχε ψυχρανθεί τους τελευταίους μήνες.
Όπως αναφέρει δημοσίευμα της Washington Post, το τηλεφώνημα έγινε παραμονή της συνάντησης του Αμερικανού προέδρου με τον Ουκρανό ομόλογό του Βολοντίμιρ Ζελένσκι, όπου επρόκειτο να τεθεί στο τραπέζι το ζήτημα της παροχής μακράς εμβέλειας πυραύλων Tomahawk στο Κίεβο.
Μέχρι τότε, ο Τραμπ εμφανιζόταν διατεθειμένος να εγκρίνει τη νέα στρατιωτική βοήθεια. Ωστόσο, μετά την επικοινωνία με τον Πούτιν και τη συνάντηση με τον Ζελένσκι, μετρίασε αισθητά τη ρητορική του, στρέφοντας το ενδιαφέρον του στην προοπτική μιας νέας συνόδου κορυφής ΗΠΑ – Ρωσίας.
«Η περιοδεία του Ζελένσκι συνοψίζεται σε μία φράση: ο Πούτιν κατάφερε πάλι να τους ξεπεράσει όλους», σχολίασε χαρακτηριστικά ο Κιρίλ Ντμίτριεφ, επικεφαλής του ρωσικού ταμείου επενδύσεων και στενός σύνδεσμος του Κρεμλίνου με τον Λευκό Οίκο.
Αποφυγή κυρώσεων και νέα διπλωματικά ανοίγματα
Η Μόσχα φαίνεται πως έχει αποτρέψει προς το παρόν την επιβολή νέων κυρώσεων ή την αποστολή βαρύτερου οπλισμού στην Ουκρανία, προσφέροντας στον Τραμπ το αφήγημα μιας επικείμενης ειρηνευτικής λύσης, την ώρα που οι ρωσικές δυνάμεις εντείνουν τις επιθέσεις τους σε ουκρανικό έδαφος.
«Ελπίζω να τελειώσουμε τον πόλεμο χωρίς να χρειαστεί να μιλήσουμε για Tomahawk. Νομίζω ότι είμαστε αρκετά κοντά σε αυτό», δήλωσε ο Τραμπ σε δημοσιογράφους, προσθέτοντας ότι «δεν θέλουμε να δίνουμε πράγματα που χρειαζόμαστε για να προστατεύσουμε τη χώρα μας».
Αντί νέας στρατιωτικής ενίσχυσης, ο Αμερικανός πρόεδρος ανακοίνωσε σχέδιο νέας συνόδου με τον Πούτιν, επισημαίνοντας πως στόχος είναι να «τερματιστεί αυτός ο άδοξος πόλεμος μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας».
Καμία αναφορά δεν έγινε, ωστόσο, στις συνεχιζόμενες ρωσικές επιδρομές κατά των ουκρανικών ενεργειακών υποδομών, οι οποίες απειλούν να βυθίσουν τη χώρα σε ενεργειακή κρίση ενόψει χειμώνα.
Προετοιμασία συνόδου στη Βουδαπέστη
Σύμφωνα με τον Πούτιν, ο οποίος μίλησε και με τον Ούγγρο πρωθυπουργό Βίκτορ Όρμπαν, η συνάντηση με τον Τραμπ αναμένεται να πραγματοποιηθεί σε δύο εβδομάδες στη Βουδαπέστη. Εκεί, οι δύο ηγέτες θα επιδιώξουν –κατά δήλωσή τους– να «διαμορφώσουν ένα πλαίσιο ειρηνικής διευθέτησης της ουκρανικής κρίσης».
Το Κρεμλίνο πάντως διατηρεί σκληρή στάση, απορρίπτοντας κάθε ενδεχόμενο άμεσης εκεχειρίας. Ο Ντμίτριεφ δήλωσε πως η νέα στρατηγική Πούτιν προβλέπει «πρόσωπο με πρόσωπο διάλογο χωρίς παρεμβολές», υπονοώντας ότι ο Ρώσος πρόεδρος αποκλείει τον Ζελένσκι από τις συζητήσεις, επιχειρώντας να επαναφέρει τη διαπραγμάτευση αποκλειστικά μεταξύ «μεγάλων δυνάμεων».
Διπλωματικά παιχνίδια και κολακευτικές νύξεις
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της Washington Post, ο Πούτιν ξεκίνησε το τηλεφώνημα επαινώντας τον Τραμπ για τη «μεγάλη επίτευξη ειρήνης στη Μέση Ανατολή» και αναφερόμενος με φιλοφρονήσεις στη Μελάνια Τραμπ, την ώρα που ρωσικά μέσα είχαν κατά το παρελθόν δημοσιεύσει προσβλητικές φωτογραφίες της.
Κατά τη συνομιλία, ο Ρώσος πρόεδρος προειδοποίησε ότι η αποστολή πυραύλων Tomahawk θα κατέστρεφε τις διμερείς σχέσεις και θα ακύρωνε κάθε προοπτική ειρήνης, επιχειρήματα που φαίνεται να έπεισαν προσωρινά τον Αμερικανό πρόεδρο.
Εσωτερικές πιέσεις στη Ρωσία
Παρά τη διπλωματική του επιτυχία, ο Πούτιν εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σοβαρές οικονομικές πιέσεις στο εσωτερικό. Οι δυτικές κυρώσεις και το κόστος του πολέμου απορροφούν σχεδόν το 40% του κρατικού προϋπολογισμού, ενώ, σύμφωνα με έρευνα του ανεξάρτητου Ινστιτούτου Levada, το 63% των Ρώσων επιθυμεί τον τερματισμό του πολέμου — ποσοστό που αυξάνεται σταθερά.
Ωστόσο, καμία ένδειξη δυσαρέσκειας δεν φαίνεται ικανή να απειλήσει το καθεστώς Πούτιν, το οποίο έχει ενισχύσει την καταστολή και επιβάλλει αυστηρή λογοκρισία σε κάθε φωνή που αμφισβητεί τον στρατό ή τον πόλεμο.
Η τηλεφωνική επικοινωνία Πούτιν – Τραμπ φαίνεται να σηματοδοτεί μια νέα φάση ψυχρής διπλωματίας, όπου η Μόσχα επιχειρεί να ανακτήσει πολιτικό έλεγχο μέσα από προσωπικές σχέσεις και όχι στρατιωτικές κινήσεις.
Το αν αυτή η προσέγγιση θα οδηγήσει πράγματι σε ειρήνη ή αν πρόκειται για ακόμη ένα διπλωματικό παιχνίδι ισχύος, μένει να φανεί — με τη Βουδαπέστη να αναδεικνύεται στο επόμενο σκηνικό του παγκόσμιου πολιτικού σκακιού.